Προειδοποιητικά σημάδια σε μια σκηνοθετημένη σκηνή εγκλήματος

Σήμερα θα αναφερθούμε πιο ενδελεχώς στα προειδοποιητικά σημεία (red flags) μιας σκηνής εγκλήματος που έχει στηθεί να μοιάζει με κάτι άλλο. Οριμένα στοιχεία που παρατίθενται είχαν αναφερθεί και σε προηγούμενη ανάρτηση. Το παρακάτω περιεχόμενο είναι από το άρθρο Violent Crime Scene Analysis των Douglas και Munn το οποίο μπορείτε να βρείτε εδώ.

Προειδοποιητικά Σημάδια (Red Flags)

Οι παραβάτες που σκηνοθετούν μια σκηνή εγκλήματος συνήθως κάνουν λάθη γιατί στήνουν τη σκηνή ώστε να θυμίζει αυτό που πιστεύουν ότι πρέπει να μοιάζει. Με αυτόν τον τρόπο, οι παραβάτες βιώνουν πολύ άγχος και δεν έχουν το χρόνο να ταιριάξουν λογικά όλα τα κομμάτια. Ως αποτέλεσμα, οι ασυνέπειες στα εγκληματολογικά ευρήματα και στη συνολική εικόνα της σκηνής του εγκλήματος θα αρχίσουν να εμφανίζονται. Αυτές οι ασυνέπειες μπορούν να χρησιμεύσουν ως προειδοποιητικά σημάδια του staging, τα οποία χρησιμεύουν για να αποτραπεί η παραπλάνηση της έρευνας.

Για να διασφαλιστεί ότι αυτό δεν θα συμβεί, οι ερευνητές θα πρέπει να ελέγχουν μεμονωμένα όλους τους δείκτες σκηνών εγκλήματος και, στη συνέχεια, να τους βλέπουν σε συνάρτηση με τη συνολική εικόνα. Οι δείκτες σκηνής εγκλήματος περιλαμβάνουν όλες τις ενδείξεις δραστηριότητας του δράστη, π.χ. τη μέθοδο εισόδου, την αλληλεπίδραση θύματος-θύματος και τη θέση του πτώματος.

Κατά τη διερεύνηση αυτών των ζητημάτων, οι ερευνητές θα πρέπει να εξετάσουν διάφορους παράγοντες. Για παράδειγμα, εάν η διάρρηξη φαίνεται να είναι το κίνητρο, ο δράστης πήρε ακατάλληλα αντικείμενα από τη σκηνή του εγκλήματος; Σε μια υπόθεση που υποβλήθηκε στο Εθνικό Κέντρο για την Ανάλυση του Βίαιου Εγκλήματος (NCA VC), ένας άντρας που επέστρεψε στο σπίτι από τη δουλειά βρήκε μια διάρρηξη σε εξέλιξη. Οι τρομαγμένοι διαρρήκτες τον σκότωσαν καθώς προσπάθησε να διαφύγει. Όμως, μια απογραφή της σκηνής του εγκλήματος καθόρισε ότι οι παραβάτες δεν έκλεψαν τίποτα, αν και φάνηκε ότι είχαν αρχίσει να αποσυναρμολογούν μια μεγάλη στερεοφωνική μονάδα και μια τηλεόραση.

Η περαιτέρω εξέταση της σκηνής του εγκλήματος αποκάλυψε ότι άφησαν μικρότερα και εύκολα μεταφερόμενα αντικείμενα πολύ καλύτερης αξίας, κοσμήματα, συλλογή κερμάτων κ.λπ.). Στη συνέχεια, η αστυνομία διαπίστωσε ότι η σύζυγος του θύματος πλήρωσε τους διαρρήκτες για να στήσουν το έγκλημα και να σκοτώσουν τον άντρα της. Στην πραγματικότητα, είχε σχέση με έναν από τους υπόπτους.

Ένας άλλος παράγοντας που πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι το σημείο εισόδου. Έχει νόημα το σημείο εισόδου; Για παράδειγμα, μπήκε ο δράστης στο σπίτι μέσα από ένα παράθυρο δεύτερου ορόφου, παρόλο που υπήρχε μια ευκολότερη, λιγότερο εμφανής είσοδος που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί; Γιατί ο δράστης αύξησε την πιθανότητα να τον δουν πιθανοί μάρτυρες που ενδέχεται να ειδοποιήσουν τις αρχές;

Οι ερευνητές θα πρέπει επίσης να εξετάσουν εάν ο δράστης θέτει τον εαυτό του σε υψηλό κίνδυνο, διαπράττοντας το έγκλημα κατά τη διάρκεια της ημέρας, σε μια κατοικημένη περιοχή. Αν η σκηνή του εγκλήματος είναι ένας τόπος κατοικίας, θα πρέπει επίσης να αξιολογήσουν τυχόν εμφανή σημάδια ύπαρξης ατόμων στο σπίτι, όπως φώτα στο σπίτι, οχήματα στο δρόμο κ.λπ.

Case Scenario

Το ακόλουθο σενάριο φέρνει στο φως μερικά προειδοποιητικά σημάδια για τα οποία πρέπει να ψάχνουν οι ερευνητές σε μια σκηνή εγκλήματος.

Ένα πρωινό Σαββάτου σε μια πόλη στον Βορρά, ένας άγνωστος εισβολέας επιτέθηκε σε έναν άνδρα και την σύζυγό του. Τοποθέτησε μια σκάλα έξω από το σπίτι και ο ύποπτος ανέβηκε σε ένα παράθυρο στον δεύτερο όροφο, έβγαλε την σίτα και μπήκε στο σπίτι. Όλα αυτά έγιναν μέρα σε μια κατοικημένη περιοχή όταν οι γείτονες έκαναν τις δουλειές του Σαββατοκύριακου.

Ο σύζυγος ισχυρίστηκε ότι άκουσε έναν θόρυβο κάτω και πήγε με ένα όπλο να ερευνήσει. Πάλεψε με τον έναν εισβολέα και ως αποτέλεσμα χτύπησε στο κεφάλι και έπεσε αναίσθητος.

Πιθανότατα, ο εισβολέας πήγε πάνω και σκότωσε την γυναίκα στραγγαλίζοντάς την. Άφησε το πτώμα με μια νυχτικιά ανεβασμένη ως τη μέση της γυναίκας, αφήνοντας να εννοηθεί ότι της επιτέθηκε σεξουαλικά. Η 5 ετών κόρη του ζεύγους έμεινε αλώβητη και κοιμόταν στο διπλανό δωμάτιο. 

Κατά την επεξεργασία της σκηνής του εγκλήματος, οι ντετέκτιβ σημείωσαν ότι η σκάλα δεν άφησε εντυπώματα στο υγρό έδαφος κοντά στο σπίτι, αν και άφησε όταν προσπάθησαν οι ίδιοι να ανέβουν τη σκάλα. Επίσης, ο εισβολέας τοποθέτησε τη σκάλα με τα σκαλοπάτια στραμμένα μακριά από το σπίτι, και πολλά από τα σκαλοπάτια στην ξύλινη σκάλα είχαν περιστραφεί, καθιστώντας το αδύνατο να στηρίξει κάποιον που ζυγίζει πάνω από 50 κιλά.

Επιπλέον, η σκηνή εγκλήματος έθεσε ερωτήματα που δε μπορούσαν να απαντηθούν λογικά. Γιατί ο παραβάτης δεν επέλεξε να εισέλθει στην κατοικία μέσω ενός παραθύρου του πρώτου ορόφου για να μειώσει την πιθανότητα ανίχνευσής του τόσο από τους κατοίκους του σπιτιού όσο και από τους γείτονες; Γιατί ο δράστης ήθελε να διαρρήξει την κατοικία ένα Σάββατο πρωί, όταν υπήρχε αυξημένη πιθανότητα να τον δουν οι γείτονες; Γιατί ο εισβολέας επέλεξε μια κατοικία που ήταν προφανώς κατειλημμένη (αρκετά οχήματα βρίσκονταν στο δρόμο);

Μέσα στην κατοικία, εμφανίστηκαν και άλλες ασυνέπειες. Για παράδειγμα, εάν η πρόθεση ήταν η δολοφονία, ο εισβολέας δεν αναζήτησε αμέσως τα θύματά του, αλλά πήγε πρώτα κάτω. Επίσης δεν ήρθε εξοπλισμένος για να σκοτώσει γιατί, σύμφωνα με τον ένα μάρτυρα, τον σύζυγο, δεν έδειξε ποτέ όπλο. Επίσης, το άτομο που θέτει τη μεγαλύτερη απειλή, ο σύζυγος, υπέστη μόνο μικρούς τραυματισμούς.

Αναλύοντας τη σκηνή του εγκλήματος, η οποία αποκάλυψε υπερβολική δραστηριότητα των παραβατών, έγινε εμφανές ότι δεν υπήρχε σαφές κίνητρο για το έγκλημα. Επομένως, με βάση τις πολυάριθμες ασυνέπειες που εντοπίστηκαν στη σκηνή του εγκλήματος, οι αναλυτές του NCAVC κατέληξαν ότι ο σύζυγος σκηνοθέτησε την ανθρωποκτονία να φαίνεται ως το έργο ενός εισβολέα. Αυτός καταδικάστηκε τελικά για τη δολοφονία της γυναίκας του.

Εγκληματολογικά Προειδοποιητικά Σημάδια (Forensic Red Flags)

Τα εγκληματολογικά αποτελέσματα που δεν ταιριάζουν στο έγκλημα θα πρέπει επίσης να αναγκάσουν τους ανιχνευτές να εξετάσουν το ενδεχόμενο staging. Οι προσωπικές επιθέσεις θα πρέπει να εγείρουν υποψίες, ειδικά εάν το υλικό κέρδος φαίνεται να είναι το αρχικό κίνητρο. Αυτές οι επιθέσεις θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν τη χρήση ενός ευκαιριακού όπλου, στραγγαλισμού με τα χέρια ή στραγγαλισμού με δεσμά, χτύπημα προσώπου (αποπροσωποποίηση) και υπερβολικό τραύμα πέρα από αυτό που απαιτείται για να προκαλέσει θάνατο (overkill). Με άλλα λόγια, οι τραυματισμοί ταιριάζουν με το έγκλημα;

Οι σεξουαλικές και οικιακές ανθρωποκτονίες συνήθως καταδεικνύουν εγκληματολογικά ευρήματα στενού και προσωπικού χαρακτήρα. Το θύμα, όχι τα χρήματα ή η περιουσία, είναι το κύριο επίκεντρο του δράστη. Ωστόσο, αυτός ο τύπος παραβάτη συχνά θα προσπαθήσει να πραγματοποιήσει μια σεξουαλική ή οικιακή ανθρωποκτονία που φαίνεται να παρακινείται από προσωπικό όφελος. Αυτό δεν συνεπάγεται ότι προσωπικές επιθέσεις δεν συμβαίνουν ποτέ κατά τη διάπραξη ενός εγκλήματος που εστιάζει στην ιδιοκτησία, αλλά συνήθως αυτοί οι παραβάτες προτιμούν γρήγορες, καθαρές δολοφονίες που μειώνουν το χρόνο παραμονής στη σκηνή.

Τα εγκληματολογικά προειδοποιητικά σημάδια αυξάνονται επίσης όταν υπάρχουν διαφορές μεταξύ των μαρτύρων/επιζώντων και των εγκληματολογικών αποτελεσμάτων. Για παράδειγμα, σε μια περίπτωση, μια γυναίκα σε αποξένωση με τον σύζυγό της βρήκε τον άντρα της στη μπανιέρα με το νερό να τρέχει. Αρχικά, φάνηκε σα να γλίστρησε και να χτύπησε το κεφάλι του στη βρύση του μπάνιου, που είχε ως αποτέλεσμα το θάνατό του με πνιγμό. Ωστόσο, οι τοξικολογικές αναφορές από την αυτοψία έδειξαν υψηλά επίπεδα valium στο αίμα του θύματος. Επίσης, η αυτοψία αποκάλυψε αρκετές συγκεντρωμένες περιοχές τραυματισμού ή σημείων κρούσης στο κεφάλι, σαν το θύμα να χτύπησε το κεφάλι του περισσότερες από μία φορές.

Στη συνέχεια, οι ερευνητές έμαθαν ότι η γυναίκα ήταν με το θύμα το απόγευμα του θανάτου του. Αργότερα ομολόγησε ότι έβαλε στη σαλάτα του δείπνου valium και όταν πέθανε, άφησε τρεις άντρες να μπουν στο σπίτι. Αυτοί οι άντρες είχαν προσληφθεί από τη γυναίκα για να σκοτώσουν το θύμα και να το κάνουν να μοιάζει με ατύχημα.

Συχνά, οι ερευνητές θα βρουν ιατροδικαστικές αποκλίσεις όταν ένας παραβάτης σκηνοθετεί έναν βιασμό-δολοφονία, δηλαδή, τοποθετώντας το σώμα να υποδεικνύει σεξουαλική επίθεση. Και εάν ο δράστης έχει στενή σχέση με το θύμα, θα αφαιρέσει εν μέρει μόνο τα ρούχα του θύματος, χωρίς να την αφήσει εντελώς γυμνή. Ωστόσο, παρά τη θέση του σώματος και την αφαίρεση ορισμένων από τα ρούχα του θύματος, μια αυτοψία μπορεί να επιβεβαιώσει ή να αποκλείσει αν διαπράχθηκε οποιαδήποτε μορφή σεξουαλικής επίθεσης, προσδιορίζοντας έτσι εάν η σκηνή του εγκλήματος έχει σκηνοθετηθεί.

Εάν οι ερευνητές υποπτεύονται ότι έχει σκηνοθετηθεί ένα έγκλημα, θα πρέπει να αναζητήσουν σημάδια συσχέτισης μεταξύ του δράστη και του θύματος. Ή, όπως συμβαίνει συχνά με την ενδοοικογενειακή βία, τη συμμετοχή κάποιου τρίτου, που είναι συνήθως αυτός που ανακαλύπτει το θύμα. Για παράδειγμα, στην περίπτωση που εμπλεκόταν ο σύζυγος ο οποίος οργάνωσε τη δολοφονία της συζύγου του για να μοιάζει ότι το έγκλημα διαπράχθηκε από έναν εισβολέα, ο σύζυγος δεν έλεγξε τη σύζυγό του και την κόρη του αμέσως μόλις βρήκε την συνείδησή του. Αντ' αυτού, παρέμεινε στον κάτω όροφο και κάλεσε τον αδερφό του, ο οποίος ανέβηκε πάνω και ανακάλυψε το θύμα. Οι παραβάτες συχνά χειραγωγούν την ανακάλυψη των θυμάτων από έναν γείτονα ή ένα μέλος της οικογένειας, ή βολικά βρίσκονται κάπου αλλού όταν ανακαλύπτεται το θύμα.

Violent Crime Scene Analysis